ABD’nin, 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail saldırılarının sürdüğü Gazze Şeridi’nin yönetimini geçici olarak eski İngiltere Başbakanı Tony Blair’e vermeyi planladığı iddia edildi.
AA’nın, Haaretz gazetesinden İsrailli ve Arap kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Washington yönetimi Gazze’de ilk aşamada Filistin yönetiminin dahil olmadığı bir plan üzerinde çalışıyor.
ULUSLARARASI BİR GÜÇ
İsrailli kaynak, Beyaz Saray’ın, İsrail saldırılarının sona ermesinden sonra Gazze’nin yönetimi için geçici bir yapı kuracağını ve bunun başına eski İngiltere Başbakanı Blair’in atanacağını ileri sürdü.
Planın ABD Başkanı Donald Trump tarafından desteklendiğini ve İsrailli yetkililerin de itiraz etmediğini vurgulayan kaynak, Gazze’de uluslararası bir güç konuşlandırılmak istendiğini ifade etti.
NETANYAHU DEVREDİLMESİNE KARŞI
Arap kaynak da planın Gazze’nin yeniden inşası ve yönetimini birkaç yıl boyunca denetlemek için uluslararası bir otorite kurulacağını, bu otoritenin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nden (BMGK) yetki alacağını, faaliyetlerini Filistin yönetimi ile koordine edeceğini ve daha sonra Gazze’nin kontrolünü Filistin yönetimine devredeceğini aktardı.
Haberde, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer’in ise Gazze’nin Filistin yönetimine devrine karşı çıktığı kaydedildi.
TRUMP’IN PLANI
Öte yandan, Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un BM Genel Kurulu için ABD’de bulunan Arap ve Müslüman liderlerle düzenlenen toplantıda, savaş sonrası için bir Gazze planı sunduğu ve planın İsrail-Filistin diyalogunu da içerdiği öne sürüldü.
TONY BLAIR: IRAK SAVAŞI’NIN GÖLGESİNDE BİR LİDER
Tony Blair, 1953 yılında Edinburgh’da doğdu. Oxford Üniversitesi’nde hukuk eğitimi aldıktan sonra siyasete yöneldi. 1983’te İşçi Partisi’nden milletvekili seçildi. Partinin genç ve enerjik yüzü olarak kısa sürede yükseldi. 1994’te İşçi Partisi lideri oldu. “Yeni İşçi Partisi” vizyonu ile siyasette merkeze yakın bir çizgi benimsedi. Bu strateji, partiyi 1997 seçimlerinde iktidara taşıdı. Blair, Margaret Thatcher ve John Major sonrası ülkesine yeni bir dönem vaadiyle iktidara gelen isim oldu.
ON SENELİK KESİNTİSİZ BAŞBAKANLIK
Başbakanlık görevini üç dönem boyunca kesintisiz sürdürdü. 1997’den 2007’ye kadar başbakanlık yaptı. Eğitim, sağlık ve sosyal politikalar konusunda reformlar gerçekleştirdi. Avrupa Birliği ile ilişkileri derinleştirmeye çalıştı. Ancak siyasi kariyerini asıl belirleyen konu Irak Savaşı oldu.
11 Eylül 2001 saldırılarının ardından Blair, ABD Başkanı George W. Bush’un en yakın müttefiki haline geldi. Bush ile kurduğu yakın ilişki İngiltere’nin dış politikasını Washington’a bağladı. ABD’nin 11 Eylül sonrası açtığı savaşa tereddütsüz destek verdi. Afganistan operasyonuna katıldı, ardından da Irak’ın işgaline öncülük eden ülkelerden biri oldu.
İNGİLTERE’DE NEFRET OBJESİNE DÖNÜŞTÜ
2003 yılında Saddam Hüseyin’in kitle imha silahlarına sahip olduğu gerekçesiyle Irak’a girildi. Ancak bu silahların varlığı kanıtlanamadı. Savaşın ortaya çıkardığı tablo ağır oldu. Yüz binlerce sivil hayatını kaybetti, Irak istikrarsızlığa sürüklendi. Blair, bu süreçte kamuoyunun en sert eleştirilerine hedef oldu. İngiltere içinde milyonların katıldığı savaş karşıtı protestolar düzenlendi.
YILLAR SONRA GELEN ÖZÜR
Yıllar sonra Blair, Irak Savaşı’na verdiği destek nedeniyle kamuoyuna özür diledi. Ancak bu özür, işgalin yol açtığı can kayıpları ve yıkımın gölgesinde yetersiz bulundu. Siyaset sahnesinden çekilmesine rağmen “Bush’un sadık müttefiki” imajını üzerinden atamadı.
BLAIR SONRASI İŞÇİ PARTİSİNİN DÜŞÜŞÜ
Blair sonrası İşçi Partisi, eski gücünü koruyamadı. Parti, uzun yıllar seçimlerde zorlandı ve iç tartışmalarla yıprandı. Blair’in ardından Gordon Brown, üç yıl başbakanlık yaptı. İşçi Partisi, 2010’da iktidarı Muhafazakar Parti’ye kaptırdı. İşçi Partisi, 2024’te yeniden iktidara gelene kadar 14 yıl muhalefette kaldı.
BUSH’UN SADIĞI
Blair’in mirası hâlâ İngiliz siyasetinde derin bir tartışma konusu. Kimileri onu reformcu bir lider olarak görürken, kimileri Irak Savaşı’nın gölgesinde ülkesini geri dönülmez bir yola sokan isim olarak anıyor.
Sonuç olarak Tony Blair, uzun başbakanlık dönemine rağmen Irak Savaşı’ndaki rolü nedeniyle tarih kitaplarında daha çok savaşın ortağı ve Irak Savaşı’nın mimarı Bush’un en yakın destekçisi olarak yer aldı.
