“`html

İstanbul’da Trafik Sorunları ve Ekonomik Etkileri Üzerine Önemli Açıklamalar

İstanbul’da, nüfus artışı ve buna bağlı olarak yükselen araç ihtiyacı, yanlış sürüş alışkanlıkları ile yetersiz altyapı, kentin trafik sıkışıklığını artıran temel nedenler arasında yer alıyor. Trafik kazalarının ve sıkışıklıkların, ülke ekonomisine olan etkisi ise her yıl dikkate değer bir boyuta ulaşıyor.

İstanbul Okan Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Selim Dündar’ın “Karayolu Güvenliği Günü ve Trafik Haftası” vesilesiyle yaptığı açıklamalara göre, İstanbul trafiği, taşıt talebinin yol kapasitesini aşması nedeniyle önemli sorunlar yaşıyor.

Dündar, hatalı park etme, şerit değişiklikleri ve yanlış manevraların da sıkışıklığı artırıcı unsurlar arasında olduğunu belirtti. “İstanbul’daki trafik sorunları, her yolun sınırlı bir kapasitesinin olması gerçeğiyle bağlantılı. Kapasitenin üstünde bir taşıt sayısının ortaya çıkması, elbette ki trafik sıkışıklığına yol açıyor. Araç sayısı artınca, bu sıkışıklığın etkisi de daha belirgin hale geliyor.” dedi.

Trafik sıkışıklığının ekonomik kayıplarının çok boyutlu olduğunu vurgulayan Dündar, “Trafikte harcanan her 10-15 dakika, finansal olarak büyük bir etki yaratıyor. Bu tür ekonomik kayıpları hesaplamak için, o bölgedeki gayrisafi yurtiçi hasılayı, o bölgede çalışan insan sayısına bölerek bir dakikalık kazanç ya da kayıp miktarını bulmak mümkün.” şeklinde konuştu.

Ek olarak, yakıt maliyetleri, araç aşınmaları, çevre kirliliği, kaza riski ve psikolojik etkilerin de trafik maliyetlerini artıran diğer faktörler olduğunu söyleyen Dündar, İstanbul Ticaret Odası (İTO) ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) iş birliğiyle bu konularda araştırmalar yapıldığını aktardı. Dündar, İstanbul’daki trafik sıkışıklığının yıllık maliyetinin yaklaşık 6 milyar dolar civarında olduğunu belirterek, “Bu verilerin güncellenmesi şart. Son 10 yıl içinde pek çok değişim yaşandı; özellikle teknoloji ilerledikçe sürücüsüz ve elektrikli araçlar hayatımızda yer almaya başladı.” dedi.

Dündar, uluslararası bir araştırmada İstanbul’un dünya genelindeki trafik yoğunluğunda birinci sırada yer aldığını vurgulayarak, “İstanbul’da bir kişi, bir yıl boyunca trafik içinde fazladan 105 saat geçiriyor. Bu süre, bireylerin başka faaliyetlerde bulunabilmesi için kayda değer bir zamandır.” ifadelerini kullandı.

Çözüm: Altyapıyı Büyütmek Değil, Talebi Yönetmek

Doç. Dr. Selim Dündar, İstanbul’da trafik yoğunluğunun yalnızca yeni yollar yaparak çözülemeyeceğini belirtti. Şu anda var olan altyapı ile birlikte, kavşakların ve geçitlerin durumunun değiştirilmesi gerektiğini açıklayan Dündar, “Yeni yollar yapmak, mevcut sorunları ertelemiş oluruz. Bir kavşakta iyileştirme yaparsak, başka bir noktada daha büyük sorunlarla karşılaşabiliriz.” şeklinde uyarıda bulundu.

Dündar ayrıca, trafik sıkışıklığını azaltmak için çalışma saatlerinin yeniden düzenlenmesi gerektiğini önerdi. “Özellikle sabah ve akşam saatlerinde trafiğin yoğunlaştığını gözlemliyoruz. İnsanlar benzer saatlerde işe gidiyorlar, bu nedenle 7-9 arası trafik yoğunluğu yüksek. Özel sektörle iş birliği yaparak farklı mesai saatleri belirlemek, trafik yükünü hafifletebilir.” dedi.

Özellikle toplu taşıma kullanımı teşvik edilmelidir. İstanbul’da ortalama bir araçta sadece 1,5 kişi bulunmakta, bu da trafiği olumsuz etkiliyor. Bu durumu değiştirmek için, toplu taşıma sistemlerinin kalitesinin artırılması şart.” diyerek, alternatif ulaşım araçlarının kullanımının önemine değindi.

Trafik İhlalleri ve Toplumda Normalleşen Riskler

Trafikte Haklarım Derneği Başkanı Yasemin Usta, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine atıfta bulunarak, trafik kazalarının %89’unun sürücü hatalarından kaynaklandığını belirtti. Usta, trafik kurallarına uyulmamasının, toplumda nasıl normalleştiğine dikkat çekti.

Aşırı hız, şerit ihlalleri ve kavşak geçişi gibi ihlallerin sıkça yaşandığını kaydeden Usta, insanların “kural ihlali yaparken bu durumun sonuçlarını düşünmediklerini” ifade etti. “50 km mesafeyi aşırı hızla kat etmek, zaman kazandırsada hayatı tehlikeye atmanın ne anlamı var?” diye sordu.

Son olarak Usta, 2015’ten bu yana trafik kazalarında 60 binden fazla kaybın yaşandığını, 3 milyondan fazla kişinin ise yaralandığını belirtirken, güvenli bir trafik bilincinin oluşturulması gerektiğinin altını çizdi.

“`